Tecavüzcü işçiye kıdem tazminatı ödenmezken memura ikramiye ödenmektedir

İş Kanunu’nda haklı nedenle iş akdi feshedilenlere kıdem tazminatı verilmez

4534 sayılı Kanun gereğince memurlara ve diğer kamu görevlilerine yapılan emekli ikramiyesinin benzeri bir ödeme 1475 sayılı Kanun’da düzenlenen kıdem tazminatıdır. Bire bir örtüşmese de genel hatlarıyla benzerlik göstermektedir. Bu ödeme, işten çıkarılan her çalışana yapılmamaktadır. Bazı haller vardır ki işçinin hizmet süresi ne kadar olursa olsun işten çıkarılması halinde kıdem tazminatı ödemesi yapılmamaktadır.

Bu nedenle İş Kanunu’na tabi işçi statüsünde olan bir çok kamu görevlisinin FETÖ iltisakından dolayı kamu görevinden çıkarılması nedeniyle kıdem tazminatı ödenmemiştir. Hem 1475 sayılı Kanun’da hem de 4857 sayılı Kanun’da yapılan bazı düzenlemeler teröristlere yapılan ödemelere engel olmaktadır. Benzer düzenlemenin niçin memurlar ve diğer kamu görevlilerine getirilmediğini anlamakta zorlandığımızı ifade etmek isteriz.

Konuyu biraz detaylandırmak gerekirse; 1475 sayılı İş Kanunu’nun Kıdem Tazminatı başlıklı maddesinde kıdem tazminatının hangi hallerde ödeneceği ve ödenmeyeceği açıkça belirtilmiştir. Bu çerçevede 4857 sayılı Kanun’un 25/II’nci maddesinde yer alan işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri nedenlerle işten çıkarılması hallerinde kıdem tazminatı ödenmemektedir. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerlerine örnek vermek gerekirse;

1- İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.

2- İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.

Görüleceği üzere, bu hallerin gerçekleşmesi hallerinde ister kamu işvereni, isterse özel işveren olsun işçiyi derhal işten çıkarabilmekte ve herhangi bir tazminat da ödememektedir. Halbuki bu düzenlemeler 5434 sayılı Kanun’da da olmuş olsaydı, kamudan FETÖ veya benzeri nedenlerle çıkarılan kamu görevlilerine ikramiye ödemesi yapılmayacaktı. Kaldı ki ihraç edilen memurlardan SSK veya Bağ-Kur hizmeti olanlara hiçbir şekilde ikramiye ödenmemektedir.

Yapılacak düzenleme Uluslararası sözleşmelere aykırı olur mu?

Elbette olmaz. Çünkü benzer düzenlemeler çalışma hayatında var ve işçilere uygulanıyor. Kaldı ki SSK veya Bağ-Kur hizmeti olanlardan memuriyeti sona erdirilenlere de ikramiye ödemesi yapılmıyor. Yapılacak tek şey siyasi iradenin vereceği karar üzerine kanun taslağı metninin oluşturulmasıdır.

Düşünün ki, bir kamu kurumunda işçi ve memur statüsünde iki grup personel var. Bunlardan her ikisi de FETÖ veya benzeri nedenlerden dolayı kamu görevinden çıkarılıyor. İşçiye hiçbir ödeme yapılmazken (emekliliğini hak etmiş olsa dahi) memur emekliliğini hak etmişse ve SSK veya Bağ-Kur hizmeti yoksa memura ikramiye ödemesi yapıyoruz. Nitekim FETÖ nedeniyle atılan kamu görevlileri hem emekli maaşlarını hem de ikramiyelerini aldılar. Bunun adil olduğunu düşünemeyiz.

Tecavüz vb. nedenlerle memuriyetten çıkarılanlara ikramiye ödeniyor mu?

Aynı şekilde tecavüz vb. nedenlerle memuriyet veya diğer kamu görevliliğinden çıkarılacak kamu görevlilerinden emekliliğini hak edenler, baktılar ki iş ciddileşti ve ihraç kesinleşti, hemen emeklilik dilekçesi vererek emekli olmakta ve ikramiyesini alabilmektedir. Ancak bunların da daha önce SSK veya Bağ-Kur hizmeti varsa emekli ikramiyesi alamıyorlar.

Hangi nedenlerle olursa olsun, kamudan çıkarılanların emekli maaşlarına dokunulamaz. Ancak, ikramiye vb. ödemeler kanuni düzenlemeyle ödenmeyebilir. Nitekim kamu işçilerine belirli hallerin gerçekleşmesinde kıdem tazminatı ödemesi yapılmamaktadır. Aynı düzenleme neden memurlar ve diğer kamu görevlileri için olmasın. Kaldı ki SSK veya Bağ-Kur hizmeti olanların hangi nedenle olursa olsun memuriyetten ihraçlarında ikramiyesi ödenmemektedir. Yani emekli ikramiyesi ihraç edilenden edilene değişmektedir.