Yazılıdan 91 alan adayın 54,40 sözlü puanına itirazı haklı bulundu

Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık), ÖSYM Uzman Yardımcılığı sözlü sınavının puanının yeniden değerlendirilmesi talepli başvurunun haklı olduğu yönünde tavsiyede bulundu

  • 339

Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık), ÖSYM Uzman Yardımcılığı sözlü sınavının puanının yeniden değerlendirilmesi talepli başvurunun haklı olduğu yönünde tavsiyede bulundu. Kurumun incelemesi sonucunda, başvuranın yazılıdan 91, sözlü sınavdan ise 54,40 puan aldığı belirlendi. Ancak, sözlü sınavın mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirilmediği iddiaları üzerine yapılan incelemeler sonucunda Ombdusmanlık, sözlü sınavının puanının yeniden değerlendirilmesi talebinin haklı olduğu yönünde tavsiyede bulundu. 

Danıştay'ın 2017 tarihli kararında belirtildiği üzere, sözlü sınavlarda soruların önceden hazırlanması, tutanağa bağlanması, adaylara sorulan soruların kaydedilmesi ve komisyon üyelerinin notlandırma sürecinin şeffaf bir şekilde tutanakta belirtilmesi gerekmekte. Ne var ki KDK'nın incelemesi sonucunda bu kriterlerin idare tarafından yerine getirildiği belirlendi.

Ancak başvuranın mülakat tutanakları detaylı bir şekilde incelendiğinde bazı eksiklikler ve hataların olduğu tespit edildi. Özellikle alan bilgisi sorularının puanlama sisteminde tutarsızlık gözlendi. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 41. maddesine göre sözlü sınavlarda adayların bilgi düzeyi 50 puan üzerinden değerlendirilmesi gerekiyor. Ancak başvurana alan bilgisi sorusu olarak 3 soru sorulmasına rağmen bu soruların toplam 50 puan üzerinden değerlendirilmediği, tutanakta bu konuda bir açıklama yapılmadığı ve komisyonun takdir yetkisini kullandığı anlaşıldı.

Bu durum, komisyonun işlem sürecinde eksik ve hatalı bir yaklaşım sergilediği ve hukuka uygun bir işlem yapılmadığı sonucunu doğurdu.

Kamu Denetçiliği Kurumu, bu nedenle başvurana yönelik puanlama sürecinin yeniden değerlendirilmesi ve gerekli düzeltmelerin yapılması gerektiği yönünde tavsiyede bulundu.

Söz konusu karar:

T.C.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)

 SAYI : 2024/3811-S.24.6009

BAŞVURU NO : 2023/17494
KARAR TARİHİ : 04/04/2024

TAVSİYE KARARI

BAŞVURUYA KONU İDARE : ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞI

BAŞVURUNUN KONUSU    : ÖSYM Uzman Yardımcılığı sözlü sınavı puanının yeniden değerlendirilmesi hk.

BAŞVURU TARİHİ    : 30/10/2023

I.BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1.Kurumumuza yapılan başvuruda başvuran özetle; 14 Nisan 2023 tarihinde ilan olunan ÖSYM Uzman Yardımcılığı Giriş Sınavına 9’uncu gruptan KPSSP10 puan türünde 84,24 puanı ile başvurduğunu, 20 Mayıs 2023 tarihinde yapılan ÖSYM Uzman Yardımcılığı yazılı sınavından 91 puan ile birinci olarak sözlü sınava katılmaya hak kazandığını, 19 Temmuz 2023 tarihinde yapılan sözlü sınavda birinci sıradan katılarak yöneltilen sorulara eksiksiz bir biçimde cevap verdiğini, sorulara verdiği cevapları komisyonun istemi üzerine yazılı olarak kayıt altına alarak mülakat komisyonuna teslim ettiğini, 19 Eylül 2023 tarihinde açıklanan sözlü sınav sonuçlarında “54,40” puan alarak başarısız sayıldığını belirterek 19 Eylül 2023 tarihinde açıklanan Grup-9 sözlü mülakatının sonuçlarının tekrar değerlendirilmesini talep etmiştir.

II.İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2.Başvuruya konu iddialar hakkında bilgi ve belge talebi içeren yazımıza istinaden Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) Hukuk Müşavirliği tarafından gönderilen 4/3/2024 kayıt tarihli ve ^H sayılı cevabi yazıda özetle;
2.1.657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 41 inci maddesi ile 19.11.2011 tarihli ve 28117 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Uzman ve Uzman Yardımcılığı Sınav, Atama, Yetiştirilme, Görev ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca 14.04.2023-28.04.2023 tarihleri arasında 25 adet Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Uzman Yardımcısı alımı için ilanımız 14.04.2023 tarihinde yayımlanmış olup anılan Yönetmelik hükümleri uyarınca, KPSS puanları değerlendirme sonuçlarına göre 20 Mayıs 2023 tarihinde yazılı, 17-18-19 Temmuz 2023 tarihlerinde de sözlü sınavı gerçekleştirilmiştir.

2.2.657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 41 inci maddesinde “Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur. Öğrenim dalları itibarıyla belirlenecek uzman yardımcılığı kadrolarına giriş sınavı için, eleme sınavı sonucunda aranacak puan türleri, taban puanları ve sınavda alınan başarı derecelerine göre çağrılacak aday sayısı tespit edilerek, giriş sınavı duyurusuyla ilan edilir. Ancak, giriş sınavına çağrılacak aday sayısı, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katından, yalnızca sözlü sınav yapılması hâlinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katından fazla olamaz. Yazılı sınav, kurumun görev alanına göre yönetmelikle belirlenen konulardan yapılır. Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere, en yüksek puandan başlanarak giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday sözlü sınava çağrılır. Sözlü sınav, adayların; a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi, b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, e) Genel yetenek ve genel kültürü, f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı, yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir. Adaylar, komisyon tarafından üçüncü fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ila (f) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Sınav komisyonu, kurum içinden veya dışından yönetmelikle belirlenen kişilerden oluşur. Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, komisyon başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır. Başarı puanı en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısı kadar asıl adayın isimleri ilan edilir. Yapılan sınavlarda başarılı olmak şartıyla, giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek üzere komisyon tarafından belirlenen sayıda yedek adayın isimlerini kapsayan bir liste belirlenerek ilan edilir.” hükmü yer almaktadır.

2.3.Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Uzman ve Uzman Yardımcılığı Sınav, Atama, Yetiştirilme, Görev ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 3. maddesinde “Giriş sınavı: Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Uzman Yardımcılığı için yapılacak yazılı ve sözlü sınavı ifade eder” şeklinde tanımlanmış olup 9. maddesinde “Giriş sınavının yapılması, sınav sonuçlarının değerlendirilmesi ve itirazların incelenerek karara bağlanması Komisyon tarafından yapılır. Komisyon, Başkanın onayı ile belirlenen bir başkan ve dört üyeden teşekkül eder. Komisyon başkanı ve üyeleri, Daire Başkanlığı ve daha üst seviyedeki Başkanlık yöneticileri ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Uzmanları arasından seçilir. İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanı komisyonun doğal üyesidir. Yükseköğretim kurumları öğretim üyeleri arasından da komisyona üye seçilebilir. Asıl üye sayısı kadar yedek üye belirlenir. Komisyon üye tamsayısıyla toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. Komisyonun başkan ve üyeleri; boşanmış olsalar dahi eşlerinin, üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) kayın hısımlarının veya evlatlıklarının katıldığı sınavda görev alamazlar.”, 13. maddesinde “Sözlü sınav 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarına göre yapılır. Komisyon sözlü sınav sonuçlarını bir tutanakla tespit eder.”, 14. maddesinde “Giriş sınavı puanı; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen başarı puanına göre belirlenir.” , 15. maddesinde “Giriş sınavı sonuçları Başkanlığın internet sayfasında duyurulur. Ayrıca asıl ve yedek listelerde yer alan adaylara sınav sonucu bildirilir. Sınav sonuçlarının duyurulmasından itibaren yedi gün içinde yazılı olarak Komisyona itiraz edilebilir. İtirazlar, Komisyonca en fazla yedi gün içinde incelenerek karara bağlanır. İtiraz sonucu adaya yazılı olarak bildirilir.” hükümleri yer almaktadır.

2.4.Başvuran 14.04.2023 tarihli ilanımızın Grup 9 (ÖSYM Uzman ve Uzman Yardımcılığı Sınav, Atama, Yetiştirilme, Görev ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Ek-1 de yer alan lisans programlarından mezun olmak) alanına başvurmuş, 20 Mayıs 2023 tarihinde yapılan yazılı sınavdan 91 puan, 19 Temmuz 2023 tarihinde yapılan sözlü sınavdan ise 54,4 puan alarak başarısız olmuştur.

2.5.Sözlü sınav öncesinde her grup için iki adet soru havuzu oluşturulmuş olup her gruptan bir kişinin çektiği zarfta yer alan sorular, o gruptan sınava giren adaylara sorulmuştur. Grup 9 adayları için sorulacak soruların yer aldığı zarfı ... seçmiş ve bu zarfta yer alan sorular grup 9 adaylarına sorulmuştur. Adayların sözlü sınav sorularına verdikleri cevaplar tutanağa bağlanmıştır.

2.6. 657 sayılı Kanun'un ek 41. maddesi uyarınca sözlü sınav, adayların; a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi, b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, e) Genel yetenek ve genel kültürü, f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı, yönlerinden değerlendirilerek, her bir komisyon üyesi tarafından ayrı ayrı puan verilmek ve ayrı ayrı tutanağa geçirilmek suretiyle gerçekleştirilmiş ve komisyon üyelerinin vermiş oldukları puanların aritmetik ortalaması alınarak hesaplanan sözlü sınav puanları tutanakla tespit edilmiştir.

2.7. Adaylar, sınav komisyonu tarafından (a) bendi için elli puan, (b) ila (f) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilmiştir. Adayların sözlü sınavda başarılı sayılabilmesi için 100 tam puan üzerinden en az 70 puan almaları gerekmektedir. Grup 9 alanında sözlü sınava 3 aday çağrılmış olup Komisyon tarafından yapılan değerlendirmede 2 adayın başarısız olduğu, 1 adayın da müracaat şartlarını taşımadığından sınavdan çekildiği bildirilmiştir. Bu nedenle Grup 9 alanında Başkanlığımıza personel alımı yapılamamıştır.

2.8.... 'in 19.09.2023 tarihinde ilan edilen sözlü sınav sonucuna ilişkin 19.09.2023 ve 20.09.2023 tarihli itiraz dilekçelerinin Komisyon tarafından incelenmesi neticesinde, sözlü sınavı sonucunda herhangi bir maddi hata bulunmadığının tespit edildiği ve değerlendirme sonucunda giriş sınavı puanında herhangi bir değişiklik olmadığı adaya yazılı olarak bildirilmiştir.

2.9.  657 sayılı Kanun’un ek 41 inci maddesinde sözlü sınavda adaylara komisyon üyeleri tarafından verilen puanların tutanağa geçirileceği, bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmayacağı açıkça ifade edildiğinden sözlü sınavda görsel kayıt yapılmamıştır.

2.10.  Konuyla ilgili başvuran tarafından yargı organlarında açılmış dava bulunmamakta olup benzer konudaki açılan davalarda verilen yargı kararlarına değinilecek olursa; davacının 03/02/2014 tarihinde katıldığı Sağlık Uzman Yardımcılığı sözlü sınavında başarısız olması üzerine yaptığı itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada temyiz incelemesini yapan Danıştay 2. Dairesinin 30.05. 2018 tarihli ve Esas No: 2017/3083, Karar No: 2018/3611 sayılı kararında “... Ek 41. maddeye uygun olarak yapılan sözlü sınav sonucunda, adayın değerlendirilmesinin sınav komisyon üyesinin her biri tarafından değerlendirilerek sözlü sınav değerlendirme formunun düzenlendiği, buna göre mevzuat hükümlerine uygun biçimde yapıldığı görülmektedir. Bu durumda, sözlü sınav sonucunda davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık; işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.” gerekçesi, davacının Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Uzman Yardımcılığı sözlü sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali talebiyle açılan davada temyiz incelemesini yapan Danıştay 2. Dairesinin 07.05. 2018 tarihli ve Esas No: 2017/3084, Karar No: 2018/3069 sayılı kararında “Aile ve Sosyal Politikalar Uzmanlığı Yönetmeliği'nin 15. maddesinde, adayların kurul tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ilâ (e) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilmesi ve verilen puanların ayrı ayrı tutanağa geçirilmesi öngörülmüş olup; bu yanıtlara komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulması zorunluluğu getirilmemiştir. Öte yandan, sözlü sınava ilişkin değerlendirme kriterlerinden, adayın “Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi” ile “Genel kültürü ve genel yeteneği”ne ilişkin değerlendirmeler dışındaki kriterlerin sınav kurulu üyelerinin gözlemlerine dayalı kanaatlerine ilişkin olduğu açıktır. Bu durumda, “Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi” ile “Genel kültür ve genel yetenek” kriterlerini değerlendirebilmek için sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmiş olması karşısında, davacının sözlü sınavdan 68,75 puan almak suretiyle başarısız sayılmasına ve uzman yardımcılığı kadrosuna atamasının yapılmamasına ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık, anılan işlemlerin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.” gerekçesi yer almaktadır. Danıştay işbu kararlarında komisyon üyelerinin her biri tarafından adaylara verilen puanların tutanakta ayrı gösterilmesini kriter olarak aramakta olup tutanaklarda komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulmasının ise zorunlu olmadığını belirtmiştir. Bu itibarla başvuranın girmiş olduğu Başkanlığımızca 19 Temmuz 2023 tarihinde yapılan sözlü sınav mevzuata ve yargı kararlarına uygun gerçekleştirildiğinden başvuranın sözlü sınavdan 54,4 puan alarak başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
 

III. İLGİLİ MEVZUAT
...

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
7.    Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; başvuranın talebinin kabulü ile tavsiyede bulunulması yönünde hazırlanan Tavsiye Karar Önerisi, Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
A.    Hukuka, Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme
8.    Kurumumuza yapılan başvuruda başvuran özetle; 14 Nisan 2023 tarihinde ilan olunan ÖSYM Uzman Yardımcılığı Giriş Sınavına 9’uncu gruptan KPSSP10 puan türünde 84,24 puanı ile başvurduğunu, 20 Mayıs 2023 tarihinde yapılan ÖSYM Uzman Yardımcılığı yazılı sınavından 91 puan ile birinci olarak sözlü sınava katılmaya hak kazandığını, 19 Temmuz 2023 tarihinde yapılan sözlü sınavda birinci sıradan katılarak yöneltilen sorulara eksiksiz bir biçimde cevap verdiğini, sorulara verdiği cevapları komisyonun istemi üzerine yazılı olarak kayıt altına alarak mülakat komisyonuna teslim ettiğini, 19 Eylül 2023 tarihinde açıklanan sözlü sınav sonuçlarında “54,40” puan alarak başarısız sayıldığını belirterek 19 Eylül 2023 tarihinde açıklanan Grup-9 sözlü mülakatının sonuçlarının tekrar değerlendirilmesini talep etmektedir.

9.    Kamu hizmetlerinin ehil ve yetişmiş kamu görevlileri eliyle yürütülmesi için yapılan sözlü sınavların kariyer ve liyakat ilkelerine uygun, objektif ve aynı zamanda yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönünden denetime imkân tanıyacak şekilde yapılması, hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir.

10.    İdarece sunulan bilgilerden, somut olayda başvuranın 14.04.2023 tarihli ilanın Grup 9 alanına başvurduğu, 20 Mayıs 2023 tarihinde yapılan yazılı sınavdan 91 puan, 19 Temmuz 2023 tarihinde yapılan sözlü sınavdan ise 54,4 puan alarak başarısız olduğu, sözlü sınavın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 41 inci maddesi ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Uzman ve Uzman Yardımcılığı Sınav, Atama, Yetiştirilme, Görev ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri kapsamında düzenlendiği, Ek 41 inci maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarına göre yapılan sözlü sınavda Komisyonun sözlü sınav sonuçlarını bir tutanakla tespit ettiği, giriş sınavı puanının Ek 41 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen başarı puanına göre belirlendiği, sözlü sınav öncesinde her grup için iki adet soru havuzu oluşturulduğu, her gruptan bir kişinin çektiği zarfta yer alan soruların, o gruptan sınava giren adaylara sorulduğu, Grup 9 adayları için sorulacak soruların yer aldığı zarfı başvuranın seçtiği ve bu zarfta yer alan soruların Grup 9 adaylarına sorulduğu, adayların sözlü sınav sorularına verdikleri cevapların tutanağa bağlandığı, sözlü sınavın, adayların 657 sayılı Kanun'un Ek 41. maddesinde düzenlenen kriterler yönünden değerlendirildiği, her bir komisyon üyesi tarafından ayrı ayrı puan verilmek ve ayrı ayrı tutanağa geçirilmek suretiyle gerçekleştirildiği, görsel kayıt yapılmadığı, komisyon üyelerinin vermiş oldukları puanların aritmetik ortalaması alınarak hesaplanan sözlü sınav puanlarının tutanakla tespit edildiği, adayların, sınav komisyonu tarafından (a) bendi için elli puan, (b) ila (f) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirildiği, 100 tam puan üzerinden en az 70 puan almaları gerektiği, grup 9 alanında sözlü sınava 3 adayın çağrıldığı, Komisyon tarafından yapılan değerlendirmede 2 adayın başarısız olduğu, 1 adayın da müracaat şartlarını taşımadığından sınavdan çekildiği, bu nedenle Grup 9 alanında personel alımı yapılamadığı, başvuranın itirazının Komisyon tarafından incelenmesi neticesinde sözlü sınavı sonucunda herhangi bir maddi hata bulunmadığının tespit edildiği, konuyla ilgili olarak Danıştay kararlarında komisyon üyelerinin her biri tarafından adaylara verilen puanların tutanakta ayrı gösterilmesinin kriter olarak arandığı, ancak tutanaklarda komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya konulmasının ise zorunlu olmadığı, bu itibarla başvuranın girmiş olduğu sözlü sınavın, mevzuata ve yargı kararlarına uygun gerçekleştirildiğinden başvuranın sözlü sınavdan 54,4 puan alarak başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı bildirilmiştir.

11.  Sözlü sınavla ilgili olarak Danıştay 12 nci Dairesinin 29/12/2017 tarihli ve E: 2014/8050, K: 2017/6121 sayılı kararında; davacının girdiği sözlü sınav öncesinde, sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve tutanağa bağlanması, her adaya sorulan soruların kayda geçirilmesi ve sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmesi, böylece sözlü sınavın nesnel olarak yapılması ve yargısal denetimin tüm unsurlarıyla gerçekleştirilmesinin sağlanması gerektiği vurgulanmakta olup somut olayda anılan kriterlerin idarece sağlandığı görülmektedir.

12.  Bununla birlikte başvuranın mülakat tutanakları incelendiğinde; mutat basılı bir form niteliğinde olan tutanakta alan bilgisi sorularının 50 puan olduğunun parantez içinde yazılı olduğu, alan bilgisi kısmında 5 adet soru düzenlendiği ve 10’ar puan olan 5 soru için beş ayrı alan ayrıldığının görüldüğü, 657 sayılı Kanunun Ek 41 inci maddesinde sözlü sınavda, adayların, sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi yönünden komisyon tarafından elli puan üzerinden değerlendirileceği düzenlenmiş olmakla birlikte başvurana alan bilgisi sorusu olarak 3 soru sorulduğu ve tutanak formunda yazılı puanlamaya göre cevapların 30 puana karşılık gelmesi gerekirken 50 puan üzerinden değerlendirme yapıldığı, 50 puanın tamamının 3 soruya dağıtıldığına ilişkin herhangi bir açıklama veya puanlamanın tutanak üzerinde yapılmadığı ve idarece aksinin de açıklanmadığı, dolayısıyla Komisyonun soru sayısında takdir yetkisini kullandığının anlaşıldığı, bu doğrultuda başvuranın birinci soru olan madde tepki kuramının cevabını hatırlamadığının kaydedildiği ve sıfır (0) puan aldığı, 2 inci ve 3 üncü soruları doğru cevaplayarak 10’ar puandan toplam 20 puan aldığı, alan bilgisinde Komisyon Başkanı ve tüm üyelerin tutanaklarında 20 üzerinden puanlama yapıldığı, anılan basılı formun alan bilgisine denk gelen 4 üncü ve 5 inci sorularının sol kenarına kalemle çizilmek suretiyle başlık eklenerek 4 üncü sorunun Genel Kültür ve Genel Yetenek alanından sorulduğu ve başvuranın doğru cevap vererek Komisyon Başkanı ve tüm üyelerden 10’ar puan aldığı, 10 puanlık 5 inci sorunun Bilimsel ve Teknolojik Gelişime Açıklık alanından sorulduğu ve başvuranın cevabına karşılık Komisyon Başkanı ve üyelerden 4 ila 6 puan arasında değişen puan aldığı, ayrıca Komisyon Başkanı ve tüm üyelerce 10’ar puan üzerinden kavrama, ifade yeteneği, liyakat temsil yeteneği, özgüven, ikna yeteneğinin değerlendirildiği, 4 ila 8 puan arasında değişen puan verildiği görülmektedir. Bu kapsamda Komisyonca mülakatta alan bilgisinden 3 soru sorulması yönünde takdir kullanıldığı, 3 sorunun 50 puan değerinde olduğuna ilişkin bir not veya açıklamaya tutanakta yer verilmediği ve yapılan bu işlemin Komisyonca gerekçelendirilmediği, dolayısıyla idarece eksik ve hatalı işlem yapıldığı ve idarenin işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı değerlendirilmektedir.

13. Nitekim Danıştay 12 nci Dairesinin 25.05.2021 tarihli ve E:2020/5074, K: 2021/3062 sayılı kararında özetle; davacının,17-18 Mayıs 2019 tarihinde yapılan 2019 yılı PMYO Eğitim Sonu Sözlü Sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve YD İtiraz No: ... sayılı kararıyla yürütülmesinin durdurulması üzerine, yeniden çağırıldığı 11/10/2019 tarihli mülakat sınavında 55 puan verilerek başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptalinin istenildiği, İdare Mahkemesince “... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararla; idarelerin, yazılı sınavlardan farklı olarak sözlü sınavlarda takdir yetkisinin bulunduğu; ancak, bu yetkinin hukuk devleti ve eşitlik ilkesi ile objektif kurallara ve kamu yararına uygun olarak kullanılması gerektiği, mülakat sınavlarında bu yetkinin objektif olarak kullanıldığının göstergeleri arasında, mesleki bilgi düzeyi ve ifade yeteneği gibi birbiriyle bağlantılı veya birbiriyle sebep-sonuç ilişkisi içerisinde olan kriterler yönünden takdir edilen puanlar arasında çelişki bulunmaması veya işlem gerekçesi ile puanlar arasında tutarsızlık olmamasının sayılabileceği, (…) takdir yetkisinin objektif olarak kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav sonunda başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.” yönünde karar verildiği, Bölge İdare Mahkemesince takdir yetkisinin objektif olarak kullanılmadığı kanaatiyle sözlü sınav sonucunda başarısız sayılmasına ilişkin işlemin hukuka uygun bulunmadığı, Danıştay 12 nci Dairesince (…) Açıklanan nedenlerle davalı idarenin temyiz isteminin reddine (…) temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının onanmasına oybirliğiyle karar verildiği görülmektedir.

14.    Yukarıdaki açıklamalar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat, konuya ilişkin yargı kararları birlikte değerlendirildiğinde; başvuranın 19 Temmuz 2023 tarihinde yapılan ve 54,4 puan alarak başarısız sayıldığı sözlü sınavın sonuçlarının tekrar değerlendirilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

B.    İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
15.    28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde iyi yönetim ilkelerine yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmede, başvuru kapsamında Kurumumuzun bilgi ve belge talebine idarece süresi içinde cevap verildiği tespit edilmiştir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT
16.    14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup, İdare Mahkemesine yargı yolu açıktır.

VII. KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE,
Başvuranın başarısız sayıldığı sözlü sınavın sonuçlarının tekrar değerlendirilmesi yönünde ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞINCA bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde başvurana ve Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,
Kararın Başvurana ve ÖLÇME, SEÇME ve YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞINA tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi’nce karar verildi.

Bakmadan Geçme